Sau một thời gian dài tăng trưởng mạnh cùng với sự sôi động của thị trường tiêu thụ ô tô, năm 2012 bảo hiểm xe ô tô, bao hiem xe may thực sự đã ngấm đòn của khủng hoảng kinh tế. Tăng trưởng doanh thu phí ở mức 0,53% so với cùng kỳ năm trước là con số mà ngay cả một nhà kinh tế bi quan nhất cũng chưa hề nghĩ tới.
Là một trong những sản phẩm chủ lực của các doanh nghiệp bán lẻ, bảo hiểm xe ô tô, bao hiem xe may luôn chiếm tỷ trọng doanh thu cao nhất trong lĩnh vực bảo hiểm phi nhân thọ. Tỷ trọng doanh thu phí bảo hiểm xe cơ giới trên tổng doanh thu phí bảo hiểm phi nhân thọ toàn thị trường các năm từ 2008 đến 30/09/2012 lần lượt là 29%, 32%, 31,5%, 30% và 27,3% . Với vai trò là sản phẩm chiến lược của các doanh nghiệp, bảo hiểm xe ô tô, bao hiem xe may luôn là sản phẩm có sự cạnh tranh quyết liệt và mạnh mẽ nhất trên thị trường, kết quả là trong nhiều năm qua tăng trưởng của nghiệp vụ này luôn đạt trên hai con số.
Tuy nhiên, năm 2012 do ảnh hưởng ngày càng trầm trọng của suy thoái kinh tế cùng với các chính sách cắt giảm đầu tư công, cắt giảm chi tiêu ngân sách khiến cho năng lực tài chính của phần lớn các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân giảm đi rõ rệt. Điều này gây tác động không nhỏ tới thị trường bảo hiểm nói chung và bảo hiểm xe cơ giới nói riêng.
Tăng trưởng thấp nhất trong 5 năm trở lại đây
Trong khi doanh thu phí bảo hiểm phi nhân thọ toàn thị trường 9 tháng đầu năm 2012 tăng 9,7%, thì doanh thu phí bảo hiểm xe ô tô, bao hiem xe may chỉ tăng 0,53% so với cùng kỳ năm 2011.

Tốc độ tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm giai đoạn 2008-2012
Chú thích: 1. Tăng trưởng của bảo hiểm xe cơ giới,
2. Tăng trưởng của thị trường phi nhân thọ
(Nguồn: Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam)
Doanh thu tăng chậm phần lớn ảnh hưởng từ sự ảm đạm của thị trường tiêu thụ ô tô. Theo hiệp hội các nhà sản xuất xe hơi Việt Nam (VAMA) cho biết, lượng xe tiêu thụ 9 tháng đạt 65.086 xe, giảm 38% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xe con là 24.403 chiếc, giảm 49%, xe tải và các dòng xe còn lại là 40.683 chiếc, giảm 29%. Sự sụt giảm này của thị trường tiêu thụ ô tô đã ảnh hưởng trực tiếp đền thị trường bảo hiểm xe ô tô, bao hiem xe may, vì hầu hết các xe nhập khẩu và xe lắp ráp mới đều tham gia bảo hiểm bắt buộc và tự nguyện trong lần mua- bán đầu tiên.
Bên cạnh đó, các công ty bảo hiểm phi nhân thọ tiếp tục cuộc chiến cạnh tranh giành giật thị trường bằng những yếu tố phi kỹ thuật, đua nhau hạ phí và mở rộng phạm vi bảo hiểm để hút khách… khiến cho rất nhiều doanh nghiệp bảo hiểm thua lỗ trong nghiệp vụ này. Khi hiệu quả của doanh nghiệp trong một thời gian dài không được đảm bảo, giải pháp trước mắt là hạn chế triển khai các nghiệp vụ có tỷ lệ bồi thường cao, trong đó có nghiệp vụ xe cơ giới. Nhiều doanh nghiệp có doanh thu phí bảo hiểm xe ô tô, bao hiem xe may giảm mạnh so với cùng kỳ như Bảo hiểm Hàng không (-50%), Bảo Tín (-40%), Bảo Ngân (-35%), Bảo Long(-31%), Viễn Đông(-27%). Trong số các doanh nghiệp thuộc Top 5 về bảo hiểm xe ô tô, bao hiem xe may, PTI tiếp tục là doanh nghiệp có tốc độ tăng trưởng ấn tượng nhất (32%), kế đó là Bảo hiểm Bảo Việt (5,3%), PJICO (5,6%). PVI và Bảo Minh là 2 doanh nghiệp trong Top 5 có tốc độ tăng trưởng âm, lần lượt (-16%) và (-6.5%).
Tổng doanh thu phí bảo hiểm xe ô tô, bao hiem xe may toàn thị trường 9 tháng đầu năm 2012 ước đạt 6.500 tỷ, tương ứng mức tăng trưởng 0,53% so với cùng kỳ năm 2011. Đây là con số tăng trưởng thấp nhất kể từ khi nghiệp vụ này được triển khai trên thị trường.
Cạnh tranh bằng chất lượng dịch vụ, cơ hội để phát thị trường bền vững hơn:
Trong những năm trước, khi tăng trưởng doanh thu của các doanh nghiệp chậm lại, một trọng những giải pháp được áp dụng phổ biến nhất để cải thiện tình hình là “kích cầu bằng hạ phí”. Hệ quả là bên cạnh những kết quả đạt được về doanh thu, thị phần thì nhiều doanh nghiệp đã nhận trái đắng thua lỗ về nghiệp vụ.
Ngày nay, khi khách hàng ngày càng khó tính hơn, hiểu biết sản phẩm hơn, quyền lực của họ ngày càng lớn thì việc cạnh tranh bằng các yếu tố phi kỹ thuật nhiều khi trở nên phản tác dụng. Các doanh nghiệp không thể dành thị phần bằng hạ phí và tìm cách né tránh bồi thường bằng những điều khoản không rõ ràng, không mang tính bảo vệ cho khách hàng. Vì vậy, việc giảm phí nếu có cũng chỉ để giữ chân khách hàng nhằm tránh bị các doanh nghiệp bảo hiểm nhỏ chèo kéo bằng cách phá giá phí. Trước thực trạng đó, không ít các doanh nghiệp bảo hiểm đã chọn hướng đi mới bằng cách tập trung đầu tư và cải thiện phương thức kinh doanh nghiệp vụ này. Cụ thể như:
Tăng cường chất lượng dịch vụ khách hàng:
Thành lập các trung tâm chăm sóc - hỗ trợ khách hàng; tăng cường tư vấn qua điện thoại, qua kênh giao tiếp trực tuyến… nhằm hướng tới chất lượng dịch vụ khách hàng tốt nhất.
Liên kết với các garage sửa chữa có uy tín, chất lượng
Xây dựng hệ thống các garage bảo lãnh. Hợp tác với các đơn vị cung cấp dịch vụ bổ trợ như cung cấp tin nhắn quản lý khách hàng, đa dạnh hóa kênh thanh toán…
Cải tiến quy trình bồi thường:
Chất lượng sản phẩm- dịch vụ bảo hiểm được thể hiện rõ nét nhất ở khâu giải quyết bồi thường. Vì vậy các doanh nghiệp luôn nỗ lực cải tiến quy trình, rút gọn thủ tục, giảm thời gian giám định-bồi thường ngắn nhất đến mức có thể trên tiêu chí “nhanh gọn – đơn giản – chính xác”. Nhiều doanh nghiệp đưa chất lượng dịch vụ và tốc độ giải quyết bồi thường vào các chỉ tiêu xét hoàn thành kế hoạch kinh doanh và xếp loại hàng năm. Nhờ đó khách hàng không còn bỡ ngỡ hoặc cảm thấy bị làm phiền khi phối hợp với doanh nghiệp bảo hiểm khi thực hiện công tác bồi thường.
Đa dạng hóa sản phẩm:
Sự đa dạng của sản phẩm đóng vai trò quan trọng nhằm giúp doanh nghiệp thỏa mãn được các nhu cầu khác nhau của khách hàng. Các doanh nghiệp bảo hiểm lớn hiện nay đều có phòng nghiên cứu và phát triển sản phẩm. Nếu như năm 1999, thị trường phi nhân thọ có khoảng 200 sản phẩm bảo hiểm thì nay con số này đã đạt trên 700. Điều này cho thấy các sản phẩm bảo hiểm đã phát triển rất mạnh mẽ, phong phú.
Ứng dụng công nghệ cao vào quản lý- khai thác và giải quyết bồi thường:
Sự phát triển của công nghệ đang dần thay đổi thói quen trong kinh doanh bảo hiểm. Nhiều doanh nghiệp hàng năm đầu tư những khoản kinh phí không nhỏ để ứng dụng công nghệ cao trong quản lý. Chẳng hạn Bảo Việt, Bảo Minh, PVI, PTI… trong những năm gần đây đã hợp tác với các tập đoàn công nghệ lớn như IBM để sử dụng các phần mềm công nghệ cao và dịch vụ tư vấn.
Xét về mặt ứng dụng công nghệ trong quản lý, khai thác và bồi thường thì các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài đang có ưu thế cạnh tranh, bởi họ đầu tư công nghệ hiện đại và đồng bộ nên mọi quy trình từ khai thác, tiếp nhận và xử lý bồi thường khá nhanh chóng. Điển hình là Liberty – công ty mà doanh thu nghiệp vụ bảo hiểm xe ô tô, bao hiem xe may hiện chiếm tới 75% tổng doanh thu phí.

Tăng cường công tác đào tạo, tập huấn và bổ sung nghiệp vụ cho cán bộ quản lý khai thác và đặc biệt là hệ thống đại lý.
Nguồn nhân lực luôn là yếu tố then chốt đối với sự phát triển của mỗi doanh nghiệp, đặc biệt trong giai đoạn khó khăn của thị trường hiện nay. Vì vậy, các doanh nghiệp không tiếc công sức đầu tư cho công tác tuyển dụng với mong muốn xây dựng được đội ngũ nhân sự trình độ cao. Tuy nhiên không phải doanh nghiệp nào cũng đánh giá đúng mức vai trò của công tác đào tạo trong quá trình làm việc. Nhận thức được điều này, các doanh nghiệp bảo hiểm trong những năm gần đây rất chú trọng đến công tác đào tạo. Bên cạnh những chương trình đào tạo, tập huấn được tổ chức bởi cơ quan quản lý như Cục Quản lý giám sát bảo hiểm, Hiệp hội bảo hiểm… các doanh nghiệp cũng thường xuyên tổ chức các lớp đào tạo hoặc cử cán bộ tham dự các khóa đào tạo do Học viện Tài chính hoặc các đơn vị trung gian uy tín đứng ra tổ chức. Nội dung chương trình đào tạo từ cơ bản đến nâng cao nhằm nâng cao kỹ năng, tinh thần làm việc và bổ sung kiến thức chuyên môn cho cán bộ, nhân viên.
Có thể nói sau một thời gian dài tăng trưởng mạnh cùng với sự sôi động của thị trường tiêu thụ ô tô, năm 2012 bảo hiểm xe ô tô, bao hiem xe may thực sự đã ngấm đòn của khủng hoảng kinh tế. Tăng trưởng doanh thu phí ở mức 0,53% so với cùng kỳ năm trước là con số mà ngay cả một nhà kinh tế bi quan nhất cũng chưa hề nghĩ tới. Tuy nhiên, theo quan điểm của cá nhân tác giả thì điều này tuân theo quy luật tất yếu của của sự phát triển và nó là cần thiết để các doanh nghiệp tự xem xét, nhìn nhận lại mình, cùng nhau xây dựng một thị trường bảo hiểm xe ô tô, bao hiem xe may ổn định và phát triển bền vững hơn.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét